Nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh men gan cao

Men gan có vai trò đặc biệt quan trọng đối với cơ thể. Bệnh tăng men gan ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe, nặng thì có thể gây xơ gan, ung thư gan. Bệnh dễ phát hiện bằng phương pháp xét nghiệm máu. Nếu người bệnh không có chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý sẽ làm bệnh tiến triển nặng hơn. Người mắc phải bệnh này không nên quá lo lắng vì bệnh có thể kiểm soát được nếu người bệnh thăm khám thường xuyên và có chế độ sinh hoạt phù hợp.

Men gan là gì?

Men gan là một loại enzyme bình thường nằm trong tế bào gan, tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể.

Nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh men gan cao

Có 4 loại men gan:
AST (Aspartate Transaminase) hay SGOT (Serum Glutamic Oxaloacetic Transaminase) hay ASAT (Aspartate Amino Transferase): là một enzyme ở bào tương và ty thể, hiện diện ở tế bào gan, tim, cơ vân, thận, não và tụy. AST là một men xúc tác trong phản ứng giữa aspartate và alpha-ketoglutarate tạo thành oxaloacetate và glutamate
ALT (Alanine Transaminase) hay SGPT (Serum Glutamic Pyruvic Transaminase) hay ALAT (Alanine Amino Transferase): là men trong bào tương, hiện diện chủ yếu ở tế bào gan, chỉ một số ít trong tế bào cơ vân và tim. Vì vậy, sự tăng ALT đặc hiệu cho tổn thương tế bào gan hơn so với AST. ALT là một men xúc tác phản ứng transamination chuyển nhóm amino từ Alanine sang alpha-ketoglutarate tạo thành sản phẩm Glutamate và Pyruvate. Alanine là một acid amine giữ vai trò quan trọng trong chu trình glucoso – alanine giữa gan và mô cơ. Năng lượng tạo được cho những phản ứng của chu trình này dành cho sự co cơ
Alkaline phosphatase: là một loại men trong tiểu quản màng tế bào gan
Gamma Glutamyl Transpeptidase (GGT): là men trong tế bào thành của ống mật.

Hữu ích cho bạn: Điều trị men gan cao không cần dùng thuốc

Nguyên nhân men gan tăng cao

Do viêm gan: Viêm gan do virut có thể do virut viêm gan A, B, C, E, D. Viêm gan cấp do virut hoặc bất kỳ nguyên nhân nào cũng làm cho men gan tăng cao đột biến. Nếu tăng từ 1 – 2 lần là ở mức độ nhẹ, từ trên 2 – 5 lần là tăng ở mức độ trung bình và tăng trên 5 lần là tăng ở mức độ nặng (bình thường AST ≤ 37U/l và ALT ≤ 40U/l và GGT: nam 15 – 50 ≤ U/l và nữ: 7 – 32 ≤ U/l).
Tổn thương do virut là loại tổn thương rất nguy hiểm vì virut khi xâm nhập vào tế bào gan chúng nhân lên và làm hủy hoại tế bào gan (làm tan vỡ các tế bào gan mà chúng xâm nhập). Tế bào gan càng bị hủy hoại càng nhiều thì lượng men gan giải phóng ra càng nhiều. Cho nên trong các trường hợp viêm gan cấp tính hoặc viêm gan tối cấp hoặc ung thư gan thì lượng men gan tăng nhanh một cách đột biến có khi lên tới 5.000U/l.

Do uống rượu, bia: Đặc biệt là rượu. Lượng men gan tăng trong máu người uống rượu tùy thuộc liều lượng rượu vào máu và chất lượng rượu. Lượng men gan trong máu do gan bị tổn thương bởi rượu thì loại AST thường tăng cao từ 2 – 10 lần trong khi đó lượng ALT tăng ít.

Do bệnh sốt rét: Men gan cũng có thể tăng cao badocams.com trong bệnh sốt rét do ký sinh trùng sốt rét, đặc biệt là sốt rét ác tính vì tế bào gan, thận bị tổn thương hoặc các bệnh tắc đường mật do giun, viêm dạ dày cấp, sởi, viêm tụy cấp hoặc mạn tính.

Do bệnh về đường mật: Men gan cũng có thể tăng trong các bệnh về đường mật (viêm đường mật, viêm túi mật, sỏi đường mật trong gan, teo đường mật bẩm sinh) hoặc áp-xe gan.

Do các bệnh lý khác: Men gan có thể tăng trong các bệnh do ứ sắt, viêm gan tự miễn, bệnh lý tự miễn ở ruột non. Với một số thuốc dùng để điều trị một bệnh nào đó nhưng cũng có thể gây tác dụng phụ làm ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của tế bào gan hoặc gây ngộ độc tế bào gan làm xuất hiện viêm gan cấp tính do thuốc, ví dụ ngộ độc thuốc điều trị lao.

Các giải pháp phòng và điều trị khi men gan bất thường

Để phòng tránh việc men gan bất thường, bạn nên bảo vệ tốt lá gan của mình bằng cách tạo thói quen ăn uống lành mạnh, hợp lý, đủ dưỡng chất; giảm tiêu thụ các thực phẩm tinh chế, thức ăn nhanh, chất béo; tăng cường hoạt động thể dục, thể thao.

Khi đã biết mình bị tăng men gan, bạn nên giữ gìn sức khoẻ, tránh làm việc quá sức và bước kế tiếp là phải đi khám bác sĩ chuyên khoa về bệnh gan mật để được xác định rõ bệnh và điều trị kịp thời, tránh được sớm những biến chứng, đặc biệt là bệnh viêm gan siêu vi B.

Hiện nay, có nhiều biện pháp giúp hạ men gan, nhưng hiệu quả nhất vẫn là các giải pháp từ thảo dược. Sự kết hợp của bốn loại thảo dược: Diệp hạ Châu, Nhân trần, Cỏ nhọ Nồi và Râu bắp mang lại hiệu quả rất khả quan trong việc điều trị men gan cao. Trong một cuộc thử nghiệm lâm sàng, kết quả cho thấy hơn 90% trường hợp có kết quả xét nghiệm hạ men gan sau khi sử dụng dược phẩm được bào chế từ bốn loại thảo dược nói trên.

Ngoài ra, khi bị men gan cao, bạn cần phải theo dõi thường xuyên xem số lượng có thay đổi không và cũng nên làm siêu âm định lượng gan để biết được tình trạng của gan, ống dẫn mật. Trong trường hợp phát hiện tình trạng men gan GGT tăng cao thì điều cần thiết là phải ngưng ngay việc uống rượu, bia và các loại nước uống có chất cồn, không hút thuốc lá. Nếu xảy ra ở những người có tình trạng thừa cân béo phì thì nên kiêng cữ các thức ăn nhiều dầu mỡ, chiên xào, nên dùng chế độ ăn bổ dưỡng nhiều chất đạm. Trong trường hợp cần thiết phải dùng thuốc để điều trị một số bệnh lý khác thì cần phải báo cho bác sĩ biết mình đang có tình trạng tăng men gan để tránh dùng những thuốc có hại cho gan.